Dagelijks leven: Vrouwen en hun bezigheden

Bekend van Bali zijn de ‘blote vrouwen beelden’. Mooi gevormde meestal betrekkelijk jonge vrouwen met goed gevormde blote borsten.

Het grootste beeld in mijn collectie is dit vrouwenbeeld. De fruitschaal bovenop de mand is los en hoort er origineel niet bij.

Naaktheid is op Bali lange tijd de gewoonste zaak van de wereld geweest. Nog op foto’s uit de jaren vijftig zie je de Balinese vrouwen met blote borsten lopen, op brommers rijden, hun waar verkopen. Dat zie je helaas niet meer. Ik zeg helaas, want zelfs met kleren aan is goed te zien wat een prachtige ranke lichamen de Balinezen hebben, jong en oud. In de ochtend zagen we een Barong-dans voorstelling voor toeristen, een nogal boertige vertoning met veel platte, seksueel getinte grappen, en een intermezzo met twee dansende vrouwen trof me het meest. Ik heb nergens zo’n mooie ode gezien aan de sierlijke charme van het vrouwelijk lichaam. (31-07-2010, Bali 3, Peter Breedveld)

Veel schrijvers* verheerlijkten de Balinese vrouwen en hun borsten. Ook de toeristen die terugkwamen naar Europa bevestigden dit beeld. De ‘tourist gaze’ focust vaak op het ‘abnormale’ en het ‘exotische’, waardoor er in Europa een eenzijdig beeld van het eiland ontstond. Het Bali van 1920 tot 1940 was dan ook een voornamelijk mannelijke fantasie gevormd door foto’s van gedeeltelijk naakte maagden en mannen op een droomeiland, terwijl het eiland dit feitelijk helemaal niet was. Op de vroege foto’s ziet men weinig van het dagelijks leven zonder dat er een halfnaakte vrouw te zien is. *(Island of Bali van Miguel Covarrubias, Insel der Gotter van Gotthard Schuh, Dance and Drama in Bali van Beryl de Zoete en Walter Spies en Hickmann Powell’s The Last Paradise) Bron: De Schilders van Bali en het Balinese naakt – Dick Zebregs.

Op aandringen van Rudolf Bonnet vertrokken de Hofkers na hun aankomst op Java al gauw naar Bali.

Tijdens zijn korte verblijf op dit eiland zag Le Mayeur een film over Bali, een film die naar alle waarschijnlijkheid veel overeenkomstigheden had met de boeken van Krause. De kunstenaar besloot in 1929 naar Bali te vertrekken en het eiland maakte een onuitwisbare indruk op hem. Le Mayeur zou in 1932 terugkeren en al snel ontmoet de kunstenaar zijn muze Ni Pollok en vestigt zich definitief op het eiland. De kunstenaar en zijn atelier werden een belangrijke toeristische trekpleister, zijn schilderijen, waarop hij vrijwel altijd het Balinese naakt vastlegde, werden souvenirs.

Op aandringen van Rudolf Bonnet vertrokken de Hofkers na hun aankomst op Java al gauw naar Bali en zij waren van groot belang voor het vastleggen van de Balinese tradities, riten en gebruiken. Bali had een grote aantrekkingskracht op de Hofkers vanwege haar bevolking, deze was volgens hen veel luchthartiger en opener dan enig ander volk op Java, het eiland waar zij in den beginne verbleven. Willem Gerard Hofker wist als geen ander het Balinese naakt te vereeuwigen op zijn papier en op zijn doeken. Bron: De Schilders van Bali en het Balinese naakt – Dick Zebregs. Deze laatste drie passages zijn misschien iets uit hun context gehaald maar lees dan het gehele artikel van Dick Zebregs.

Wanneer je het, overigens interessante, artikel van Dick Zebregs leest dan begrijp je dat de bezoekers van Bali en ook de kunstenaars die naar Bali toe kwamen, het vele bloot op Bali wel aantrekkelijk vonden. De link met het Paradijs en paradijselijk werd dan ook wel snel gelegd. Er werd destijds niet alleen met ‘kunstenaars ogen’ naar gekeken. Dat in ogenschouw nemende is het niet vreemd dat ook de houtbewerkers hun deel van ‘de koek’ niet wilden mislopen en dus in grote aantallen beeldjes gingen snijden van de deels of geheel naakte Balinese vrouwen. Niet zelden in combinatie met de dagelijkse bezigheden. Dat deze beeldjes gretig afname vonden bewijst het feit dat ze nu te kust en te keur op Marktplaats worden aangeboden.

Dit vrouwenbeeld is polychroom en volgens mij behoorlijk oud.

Dit beeld heeft dezelfde hoogte als het polychromen beeld enkel deze is monochroom.

Toen Soekarno aan de macht was heeft hij op enig moment het bloot op Bali verboden. Ook de komst van de Islam op Bali heeft ertoe bijgedragen dat deze traditie is verdwenen. Maar ook aangekleed worden de vrouwen van Bali over het algemeen nog steeds als heel aantrekkelijk gezien. Wat nog rest zijn de oude foto’s, vele schilderijen van beroemd geworden kunstenaars en de beelden die op Bali werden vervaardigd en als souvenirs werden meegenomen. Veel van die beelden zijn snel geproduceerde massa producten, maar er zijn beelden bij die toch ook weer geweldig vakmanschap verraden vanwege detaillering en anatomische juistheid.

Ook in mijn collectie is, naast de andersoortige beelden, een flink aantal vrouwenbeelden aanwezig. Sommige van middelmatige en andere weer van goede kwaliteit. Sommige hebben een verhaal dat ze voor mij persoonlijk waardevol maakt, andere vind ik gewoon mooi.

Hierna volgt een galerij met alle vrouwenbeelden die ik heb, exclusief de beelden die ik onder andere hoofdstukken al heb getoond. Ik streef ernaar enkel foto’s te tonen van in mijn eigen collectie. Is dat niet het geval dan zal ik dat nadrukkelijk vermelden. Omdat er over de beelden hierna niet erg veel te vertellen valt dan wat de foto toont, zal ik de onderschriften bij de foto’s heel kort houden.