Het was op zich bijna nostalgisch te noemen om voor het eerst na circa 10 jaar weer een spreker te ontmoeten die nog met dia’s werkt om zijn verhaal mee te ondersteunen.

Op dinsdagavond 31 mei hadden we bij Paluzee de heer Albert Sanderse op bezoek met een heuse dialezing. Hij is 84 jaar en vanaf zijn 7^e jaar met aquaria bezig. Het was op zich bijna nostalgisch te noemen om voor het eerst na circa 10 jaar weer een spreker te ontmoeten die nog met dia’s werkt om zijn verhaal mee te ondersteunen. Voor wat betreft de kwaliteit van de plaatjes zou ik hem adviseren toch maar eens over te stappen naar het digitale tijdperk. De heer Sanderse begon met te stellen dat het hem gebleken is dat hoe meer je over de hobby weet, hoe meer je blijkt er niet van te weten. De heer Sanderse heeft enkele boekjes op zijn naam die in het verleden voor de liefhebber interessant waren en die bij menigeen nog steeds in de boekenkast staan.

Ik ga geen verslag doen van zijn lezing, maar ik ga er enkel een paar onderdelen uit halen die mij zijn opgevallen. Om te beginnen wil ik stellen dat de heer Sanderse een boeiende manier van vertellen heeft. Wat verder tijdens de lezing viel mij op dat de heer Sanderse zichzelf wel een autoriteit vindt en dat hij niet erg openstaat voor kritiek op wat hij vertelt.

Een van de eerste onderwerpen waarbij ik mijn wenkbrauwen fronste was toe hij sprak over de onmogelijkheid van biologisch evenwicht in een aquarium en zijn onbegrip aangaande het keuringsreglement waarin het biologisch deel ook wordt beoordeeld. Natuurlijk begrijpen wij allemaal dat wanneer wij het over een aquarium hebben wij geen biologisch evenwicht kunnen realiseren zoals in de natuur. Maar wij kunnen biologisch evenwicht in een aquarium wel definiëren, bijvoorbeeld door te stellen: Biologisch evenwicht in een aquarium is een situatie waarbij planten en dieren in dat aquarium, met of zonder technische hulpmiddelen en onder toezicht en begeleiding en zo nodig ingrijpen/bijsturen van de verzorger van het aquarium, optimaal gedijen in combinatie met elkaar. Toen ik hierover met de heer Sanderse een simpele discussie wilde aangaan beriep hij zich op het feit dat hij biologie gestudeerd heeft, wetenschapper is en dat ik mocht vinden en geloven wat ik wil, maar dat hij hierover niet in discussie wilde gaan. Jammer en niet helemaal in lijn met zijn stelling ten aanzien van kennis aan het begin van zijn verhaal.

Even later deelt de heer Sanderse een “kat” uit richting van het gebruik van CO2 in een aquarium. Hij onderbouwt dit door te stellen dat hij in Zuid-Amerika is geweest, in Afrika is geweest en ook in Azië is geweest en hij daar nergens op de bodem van meren en rivieren CO2-flessen heeft aangetroffen. Dat vind ik persoonlijk een vreemde stelling en conclusie. Kort daarna meldt hij het succes van zijn eigen aquarium en geeft hij aan spontane nakweek te hebben gehad van keizertetra’s en diamantzalmen. Dat succes schrijft hij toe aan het gebruik van een luchtpomp in zijn aquarium, waardoor oppervlaktebeweging wordt gerealiseerd. Hij suggereert dat de oude vertrouwde luchtpomp weer terug zou moeten komen. Zonder het nut van oppervlaktebeweging te willen aanvechten meen ik dan toch te mogen stellen dat ik in Zuid-Amerika, in Afrika en in Azië ben geweest en dat ik daar nergens in de natuur luchtpompen heb aangetroffen. De vissen die de heer Sanderse noemt zijn vissen die in alle rustige goed beplante aquaria gemakkelijk nakweken.

Iets anders dat mij opviel is dat de heer Sanderse stelt dat er in de aquariumwereld heel veel “indianenverhalen” de ronde doen. Een ding waar ik het op zich helemaal mee eens ben. Veel te veel zaken worden als waarheid aangenomen op basis van een eenmalige en zeer beperkte waarneming. Maar hij laat ons 1 plaatje zien van een vis waarvan het kieuwenpitheel nog maar voor  een klein deel rood is gekleurd en stelt dan op grond daarvan dat de conditie van ons algemene visbestand in de aquariumwereld bedroevend is. Het zou verhelderend zijn geweest wanneer hij een plaatje van de gezonde toestand had getoond en had verteld bij hoeveel vissen hij deze minder goede conditie heeft aangetroffen en in hoeverre dit van invloed is op de conditie van de vis.

Tenslotte stelt de heer Sanderse dat onze waterplanten in het aquarium niet assimileren en hij onderbouwt dit met enkele, de gemiddelde aquariaan en mij ook, niets zeggende micro-opnamen van doorsneden van plantenstelen. Ik heb altijd in de veronderstelling geleefd dat waterplanten overdag CO2 opnemen en ’s nachts zuurstof afgeven. Bij een overmaat aan CO2 overdag beginnen de planten soms al vrij vroeg te assimileren en zie je dit verschijnsel in de vorm van de vele luchtbelletjes die de planten aan het eind van de dag produceren. Dit verschijnsel dat bij de gemiddelde aquariaan heel bekend is had naar mijn mening wel enige toelichting van de heer Sanderse mogen krijgen. Nu hebben we daar allemaal toch een beetje raar gevoel bij.

Ronduit een stunt vind ik de uitspraak van de heer Sanderse waarmee hij een type TL-buis welke in Nederland niet meer verkrijgbaar is tijdens zijn lezing aanprijst als de lamp die, wanneer je die boven je aquarium zet, gegarandeerd binnen 5 weken een super plantenbestand oplevert. Vervolgens negeert hij alle gebruikelijke als goed ervaren lampen, en aan het eind van zijn lezing blijkt hij een grote partij van deze lampen in zijn auto te hebben die hij vervolgens aan de leden van PaluZee tracht te slijten. Dat vond ik persoonlijk een verkoopstunt die naar mijn mening toch wel enkele ethische normen en waarden te buiten gaat.

Alles met elkaar vond ik de lezing van de heer Sanderse zeker de moeite van het aanhoren waard. Ik heb er ook niks op tegen wanneer er wat discutabele zaken aan de orde komen, maar ga een discussie dan nooit uit de weg en ga de discussie NOOIT in met te stellen dat je gestudeerd hebt en daarmee aangeeft de wijsheid in pacht te hebben. De grootste waarde van de lezing van de heer Sanderse vind ik dat hij mij geprikkeld heeft weer eens na te denken over bepaalde zaken en dat hij mij zelfs zo ver gekregen heeft dat ik vind dat ik deze reactie op papier moest zetten.