De stekelbladplant (Lasia spinosa), een nieuwe plant voor het aquarium? Een experiment.
Half november werd ik door Peter Kettenis uit Den Haag gebeld met de vraag of ik belangstelling zou hebben voor een nieuwe aquariumplant. Nou ja dat is in principe eigenlijk altijd wel het geval. Het zou om een Lasia gaan die behoort tot de familie van de Araceae en die zou groeien als een Anubias barteri en Peter had die plant al eerder gezien in Laos. Als klap op de vuurpijl hoefde ik em niet eens te komen halen maar zou hij hem zelf wel even komen brengen volgende week of zo. Op dit moment zouden er volgens Peter van deze soort in Nederland slechts 2 exemplaren aanwezig zijn.
Stout intensively prickly herb with thick creeping rhizome; leaves long-petioled, hastate, sagittate or pinnatifid; spadix short, cylindrical, green, dense-flowered; flowers hermaphrodite; fruits berry.
Zelfde bron: A database of medicinal plants of Asam.
Vandaag 24 september 2011, was het dan zo ver. Er werd aan de deur gebeld en daar stond Peter op de stoep met de plant, goed verpakt, onder de arm. We zijn rechtstreeks naar de zolder waar mijn aquarium staat gegaan en daar onthulde Peter de plant. Op zich “gewoon een plant”. Nou ja, niet helemaal gewoon, want het is een plant met bladvorm als van een Syngonium, en er zaten twee lange wortel van ongeveer een 80 cm. aan die de plant bij Peter in het aquarium al had gevormd. Peter bracht een met beton verzwaard stuk kienhout mee om de plant eventueel op te bevestigen , maar ik heb er de voorkeur aan gegeven hem gewoon, net als de Anubias barteri aan de andere kant van mijn aquarium, op de rechterzijwand van de bak te bevestigen. Daartoe gebruik ik meestal een U-vormig stuk ijzerdraad dat ik van een grote paperclip afknip. De twee lange wortels heb ik met goedkeuring van Peter grotendeels afgeknipt.
Peter vertelde een heel verhaal bij deze plant. Boven water zou het een behoorlijk forse plant worden die grote stekels zou vormen op het blad, vandaar de naam Stekelbladplant en de wetenschappelijke naam spinosa, verwijst ook naar die stekels (Engels: spines). In het land van herkomst, Laos (maar ook in Thailand) wordt het jonge blad door de bevolking gegeten en daarom in het voorjaar wanneer de stekels zich nog niet hebben gevormd, in grote hoeveelheden geoogst. Zijn Frans-Nederlandse gids daar vertelde hem dat in april – mei als de vochtige warme periode komt, de planten massaal jonge bladeren geven en in die tijd lopen de dorpjes leeg om de lekkere bladeren te oogsten. De stekels zijn dan nog waterig zacht. Waarschijnlijk zijn ze alleen in die tijd daar als groente verhandelbaar. Mijn garnalen vonden de op de nieuw gekomen plant aanwezige algen kennelijk heel aantrekkelijk want ze zijn uren achtereen bezig gewest die er af te pulken. Het blad is nu ook redelijk schoon.
Lasia spinosa, 24 september 2011.
Lasia spinosa, 8 oktober 2011.
24 september 2011: De dag waarop ik de plant heb gekregen. De eerste foto is dan ook van deze datum De stek inclusief stam is circa 18 cm. groot en heeft 3 bladeren, waarvan het grootste blad 8cm. lang is. Het blad is geelgroen en bespikkeld met algen die overigens per uur minder worden naarmate de garnalen er mee aan de gang zijn. De structuur van het blad is ook te vergelijken met die van Anubias. Van de twee wortels heb ik circa 12 cm aan de plant laten zitten. De afgeknipte delen zate vol met wortelharen, die zie ik aan de overgebleven einden nu niet meer. Ik zal de ontwikkeling van deze plant hierna uitgebreid beschrijven.
8 oktober 2011: Het oudste blad van de drie is weggerot en er begint een nieuw blad zich te ontwikkelen. Ook is de stek bezig 2 nieuwe wortels te ontwikkelen die zo te zien bezig zijn zich in de aquariumwand te hechten. Op de afgeknipte wortelrestanten beginnen ook witte wortelscheuten zichtbaar te worden. De twee overgebleven oorspronkelijke bladeren zijn licht bealgd geraakt met een harde, niet zomaar te verwijderen alg. Maar alles met elkaar lijkt er wel iets te gebeuren en lijkt de plant aan de groei te raken.
15 oktober 2011: De plant heeft zich aan de wand gehecht met een paar stevige wortels en heeft een eerste nieuw blad gemaakt dat ook daadwerkelijk is open gegaan. Het nieuwe blad is nog klein, maar dat kan het gevolg zijn van het nog maar minimaal ontwikkelde wortelstelsel.
Aquariumplanten zijn een verrijking voor ieder aquarium. Maar er zit vaak meer werk in dan beginnende liefhebbers beseffen. Begin daarom met een beperkt aantal aquariumplanten en zorg ervoor dat je alle gereedschappen voor aquariumplanten onderhoud in huis hebt, zoals pincetten, gebogen scharen en grijpers voor waterplanten.
Lasia spinosa, 15 oktober 2011.
Naschrift: Uiteindelijk is het na de ontwikkeling van dit blad bij dit ene blad gebleven. Kort hierna begon de plant te bealgen en zat er winig ontwikkeling meer in. Kijkend naar de foto’s die ik op het Internet van deze plant in volwassen staat zie, lijkt het mij hoogst onwaarschijnlijk dat deze plant tot een acceptabele waterplant voor het aquarium kan ontwikkelen. Ik heb de plant derhalve verwijderd en zal hem niet meer in mijn aquarium toepassen.